Rahim Ağzı Kanseri Aşısı, HPV Taraması ve PAP Smear

İnsan Papilloma Virusu (HPV) Türkiye’de ve dünyada rahim ağzı kanserinin neredeyse tek sebebi olarak kabul edilmektedir. Serviks kanseri dışında ağız, gırtlak ve makat kanserlerinden de sorumlu tutulmaktadır. Yaklaşık 200 tipi olan HPV’nin özellikle 15 tanesi kanser için yüksek risk taşımaktadır ve bunlar rahim ağzı kanserinin %99.6 sının nedeni olarak kabul edilmektedir.

16 ve 18 numaralı tipler rahim ağzı kanserlerinin yaklaşık %75 inin nedeni olarak görülmektedir. 6 ve 11 numaralı tipler ise genital bölge siğillerinden sorumludur.

Bu bilgiler ışığında rahim ağzı kanserlerinin önlenmesi için HPV ye karşı aşılar geliştirilmiştir ve yaklaşık 10 yıldır ülkemizde ve tüm dünyada uygulanmaktadır. Bu aşılardan Cervarix HPV 16 ve 18’e karşı koruma sağlarken, Gardacil HPV 16-18 ve genital bölgede siğillere neden olan HPV 6 ve 11 ‘e karşı koruma sağlamaktadır.

Her iki aşının da kızlara ve erkeklere cinsel hayatları başlamadan yapılması önerilmektedir. Bu nedenle ideali 11-12 yaşlarda yapılmasıdır ve yaklaşık 45 yaşlarına kadar yapılabilmektedir.

Aşı uygulaması sayesinde Avustralya’da rahim ağzı kanseri sıklığı çok azalmıştır. Ülkemizde de aşının yaygınlaşmasıyla serviks ağzı kanseri ve buna bağlı ölümlerin azalacağı ümit edilmektedir.

Rahim ağzı kanseri taramasının en etkin yöntemi vaginal smear (PAP Test) (rahim ağzından sürüntü alınması) adı verilen testin yapılmasıdır. Aşı olan kişilerin, aşının etkili olmadığı HPV tipleriyle karşılaşma olasılığından dolayı PAP testlerini düzenli yaptırması önerilmektedir.

Rahim ağzı kanseri taraması için son zamanlarda rahim ağzından alınan sürüntü örneğinde hücre bakılmasına ek olarak HPV varlığına da bakılması (HPV tipleme) yaygın olarak uygulanmaktadır.

HPV virüsünün cinsel yolla geçiyor olması ve erkeklerin de bu virüsü taşıyor olması nedeniyle, erkeklerin de aşılanması kanseri önleme çalışmalarının en önemli kısımlarından birini oluşturmaktadır.

 


© 2024 Prof. Dr. Meriç Karacan. All Rights Reserved.